Σάββατο 19 Αυγούστου 2017

Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Απασχόλησης 2017: Αλλαγές στην απασχόληση και μισθολογικές ανισότητες

      Το β’ τρίμηνο του 2016 υπήρχαν επιπλέον 8 εκατ. εργαζόμενοι στην ΕΕ σε σύγκριση με τρία χρόνια νωρίτερα. Από το 2013 παρατηρείται αύξηση της απασχόλησης στις πιο χαμηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Με βάση τα συνολικά στοιχεία για την Ευρώπη, τα μεγαλύτερα ποσοστά αύξησης της απασχόλησης σημειώθηκαν στις χαμηλά και μέτρια αμειβόμενες θέσεις, όπως άλλωστε ήταν αναμενόμενο αφού η ανάκαμψη στηρίχθηκε κυρίως στην κατανάλωση, ενώ περισσότερες από επτά στις δέκα θέσεις εργασίας στην ΕΕ αφορούν πλέον τον τομέα των υπηρεσιών, έναν τομέα ο οποίος έχει από μόνος του προσθέσει πάνω από οκτώ εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας στην ΕΕ από το 2011.
Ο ρόλος του κράτους ως εργοδότη
      Ο πλέον άμεσος αντίκτυπος στη δομή της απασχόλησης, σχετίζεται με το ρόλο του κράτους ως εργοδότη και πως αυτός άλλαξε την περίοδο της κρίσης. Στα περισσότερα κράτη μέλη, το κράτος συμβάλλει άμεσα ή έμμεσα, μεταξύ 15% με 35% στη συνολική απασχόληση. Σε τομείς όπως η υγεία, η εκπαίδευση και η δημόσια διοίκηση, οι πολιτικές κατευθύνσεις και επιλογές – για μείωση ή αύξηση των δημόσιων δαπανών σε αυτούς τους τομείς – έχουν άμεσο αντίκτυπο στη δομή και στην τροπή των μεταβολών που καταγράφονται στη συνολική απασχόληση, ιδιαίτερα σε ό,τι σχετίζεται με μεταβολές στις εργασιακές σχέσεις και στις μισθολογικές ανισότητες:
       Η ζήτηση σε αυτούς τους τομείς τείνει να υπερτερεί σε κλάδους που απαιτούν υψηλότερες δεξιότητες. Κατά την περίοδο της κορύφωσης της λιτότητας (δηλαδή μεταξύ 2010 -2013), σημειώθηκε σαφής μεταβολή στην τάση αύξησης της απασχόλησης από το δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα. Επιπλέον σημειώθηκε αξιοσημείωτη συρρίκνωση (πάνω από ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας ή 6% απασχόλησης), στη δημόσια διοίκηση.
       Αύξηση των θέσεων εργασίας κατά 1,5 εκατομμύρια από το 2013 καταγράφεται και στον τομέα της μεταποίησης. Αναλογικά, οι χώρες της ΕΕ των 13 (όσες δηλαδή εντάχθηκαν στην ΕΕ από το 2004 και μετά) ήταν εκείνες που επωφελήθηκαν κυρίως από την νέα απασχόληση στη μεταποίηση.
       Σε πολλούς από τους ταχύτερα αναπτυσσόμενους τομείς απασχόλησης, το ποσοστό των μεγαλύτερων σε ηλικία εργαζόμενων έχει αυξηθεί σημαντικά, γεγονός που υποδηλώνει ότι η επιμήκυνση του εργασιακού βίου και η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης αποτελούν σημαντικές αιτίες της πρόσφατης αύξησης της απασχόλησης .
Αλλαγές στην απασχόληση και μισθολογικές ανισότητες
        Οι κατηγορίες επαγγελμάτων συνιστούν βασικό παράγοντα στη διαμόρφωση των ευρωπαϊκών μισθολογικών ανισοτήτων. Αυτό ερμηνεύεται κυρίως στο ότι η επαγγελματική εξειδίκευση αντικατοπτρίζει και μεταφέρει τις συνέπειες μισθολογικών ανισοτήτων που προκαλούν άλλοι παράγοντες, όπως: το ανθρώπινο κεφάλαιο, η κοινωνική τάξη και ο διαχωρισμός με βάση το φύλο και η ηλικία.
       Παρότι υπάρχουν μεγάλες διαφορές ανά την Ευρώπη στα επίπεδα μισθολογικής ανισότητας, οι επαγγελματικές κατηγορίες αντικατοπτρίζουν με εξαιρετικά παρόμοιο τρόπο την (ανισο)κατανομή των μισθών σε όλες τις χώρες. Η κατανομή των μισθολογικών διακυμάνσεων μεταξύ διαφορετικών και εντός των ίδιων επαγγελμάτων καθώς και η ιεραρχία των μισθών ανά επάγγελμα (ποια επαγγέλματα πληρώνουν περισσότερο και ποια λιγότερο) είναι ουσιαστικά η ίδια σε όλες τις χώρες. Οι πραγματικές διαφορές μεταξύ των μισθών που καταβάλλονται ανά επάγγελμα και ο βαθμός στον οποίο αυτές κατατάσσονται σε ευρείες κατηγορίες ή συνδέονται με διαφορές στο ανθρώπινο κεφάλαιο είναι πτυχές που ποικίλουν από χώρα σε χώρα.
        Παρά τη γενίκευση της πόλωσης μεταξύ των επαγγελμάτων στην Ευρώπη αμέσως μετά την παγκόσμια οικονομική ύφεση, οι διαφορές αυτές δεν είναι η κύρια αιτία που καθόρισε τη μισθολογική ανισότητα και το πώς αυτή εξελίχθηκε στο διάστημα της τελευτσίας δεκαετίας. Οι μεταβολές στην κατανομή των μισθών εντός των ίδιων επαγγελματικών κατηγοριών ήταν εντονότερες και συμμετείχαν περισσότερο στην αύξηση της συνολικής μισθολογικής ανισότητας.

  • ΕΔΩ αναλυτικά η έρευνα – έκθεση του Eurofound.

Δεν υπάρχουν σχόλια: